Szanowni Państwo,
Kilka wątpliwości co do interpunkcji w poniższym cytacie:
Dorrigo i jego ludzie szli między umarłymi, (1) którzy leżeli za półksiężycowymi szańcami z kamieni, (2) ustawionymi bezsensownie jako osłona przed śmiercią, (3) między umarłymi, (4) którzy puchli na polu sorgowym, (5) zmienionym w ohydne bagnisko przez wodę, (6) wylewającą się z roztrzaskanego pociskiem armatnim starożytnego kanału, (7) i między piętnastoma zabitymi w liczącej siedem domów wiosce, (8) w której usiłowali schować się przed swoim losem (Ścieżki północy, Richard Flanagan)
Czy przecinek nr 2 jest potrzebny? Jaką funkcję pełni? Czy nie sugeruje on błędnie, że poprzedza go wtrącenie, a znajdująca się za nim treść dotyczy nie szańców, a raczej umarłych? Czy przecinek nr 5 jest potrzebny? Fragment Zmienionym w… dotyczy znajdującego się bezpośrednio wcześniej pola. W jakim celu zatem stawiać tu przecinek?
Z poważaniem
Marcin Kucharski

Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]

Szanowna Poradnio,

czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

Z poważaniem

T.M.

Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniach, w których dwa okoliczniki są połączone spójnikiem łącznym lub rozłącznym, ale jeden jest w formie przysłówka (lub wyrażenia przyimkowego), zaś drugi w formie zdania podrzędnego (albo imiesłowowego równoważnika zdania)? Chodzi o zdania typu:

1. Załatwimy to siłą lub idąc na układ.
2. Zrobimy to jutro albo gdy będziemy mieli więcej czasu.
3. Nie używaj tego w razie awarii i jeśli nie znasz się na tym.

Szanowna Poradnio,
Wielki słownik ortograficzny PWN i Uniwersalny słownik języka polskiego podają zgodnie: całkiem, całkiem, nawet, nawet, wcale, wcale – ale za to ledwo ledwo. Co przesądza o braku przecinka w tym przypadku? I jak w związku z tym zapisywać: prawie(,) prawie (= mało brakło) i jeszcze(,) jeszcze? (= w ostateczności, ujdzie).
Dziękuję,
Michał Gniazdowski

Od pewnego czasu zastanawia mnie poprawność słów tata i tato. Mieszkam na Śląsku, gdzie popularniejsza wydaje się ta pierwsza alternatywa (szczególnie wśród rodowitych Ślązaków), podczas gdy w innych rejonach Polski częściej spotykam określenie tato. Czy region rzeczywiście ma tu jakieś znaczenie? Tata wydaje się bardziej logiczny (mamy tu dwie te same sylaby – tak jak w wyrazie mama).
Proszę o odpowiedź!

Mam wątpliwości interpunkcyjne: Do wiary wzywa(,) kto nie wierzy, Rób te zadania(,) jak leci, Ratuj się(,) kto może, W związku z tym(,) czy byłoby możliwe….
Pierwszy przykład nie budziłby wątpliwości, gdyby uzupełnić go o ten, ale w takiej wersji jakoś niezręcznie przecinkować w tym miejscu. Problem wydaje się podobny do tego. Zdania 2 i 3 można chyba uznać za sfrazeologizowane, a 4 chyba bez przecinka. Czy tak?
Czytelnik

Chciałabym jeszcze raz odnieść się do kwestii kończenia listów. Wiem, że napisano już na ten temat sporo, jednak brakuje mi logicznego uzasadnienia przejęcia tylko w części (w nagłówku) ortografii angielskiej.

Pozostawienie zakończenia listu, np. „Pozdrawiam” bez żadnego znaku interpunkcyjnego wydaje mi się sprzeczne z naszą normą językową. „Pozdrawiam” to zdanie, czyż nie?

Jeśli potraktujemy podpis jako kropkę, to i tak zmierzymy się z kwestią pierwszej osoby w słowie „pozdrawiam” i trzeciej w podpisie.

W moim odczuciu sens miałoby zakończenie typu: „pozdrawia Janusz” ale „pozdrawiam, Janusz”.

Czy mogliby się Państwo do tego ustosunkować?

W Pana komentarzu wskazano, że pomiędzy liczbą (zapis liczbowy), a znakiem % powinien być pojedynczy odstęp. Wg zasad składu tekstu przed znakiem % nie wstawia się odstępu, co zresztą zaznaczył Pan w artykule. Czyli poprawny zapis to: 38,4% ± 3,4%.

Szanowni Państwo,
mam sporo niepewności co do obecności przecinka przed że:
Nie, żeby coś, ale… ,
Nie, że nie chce, tylko że nie może,
Mówimy, że coś jest jakieś, a nie, że jakieś inne,
Coś mu powiem. Na przykład, że to i owo,
Pewnie, że…,
Oczywiście, że…,
Jasne, że… .
Wydaje mi się, że wszędzie powinno być właśnie tak, jak napisałem, ale chciałbym się upewnić. W trzech ostatnich przykładach chodzi o sytuację, gdy tak się rozpoczyna zdanie.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik